კომპლექსები

[ani gelashvili]

   კომპლექსიანია...  ესე ახასათებენ მათ,ვინც განიცდის ამა თუ იმ ფსიქოლოგიურ პრობლემებს სხვებთან ურთიერთობებში,მეგობრული,ოჯახური თუ ინტიმური ურთიერთობების მოგვარებაში,საკუთარი თვისებებისა და შესაძლებლობების შეფასებაში.რას წარმოადგენს კონკრეტულდ კომპლექსები და როგორ მოქმედებენ ისინი ადამიანის ცხოვრებაზე?

არასრულფასოვნების კომპლექსი – ყველაზე ცნობილი კომპლექსია,რომლის არსი,ზოგადად,დაქვეითებულ თვითშეფასებაშია.ესე,მაგ.ითვლება,რომ არასრულფასოვნების კომპლექსით (სქესთა ურთიერთობების პრობლემებში) შეიძლება იტანჯებოდნენ ძალიან დაბალი მამაკაცები,პატარა გენიტალიით ან პოტენციის დარღვევით.ზუსტად ესეთი ადამიანები საკუთარი ნაკლის და პირად და ინტიმურ ცხიბრებაში წარუმატებლობის(ხანდახან ეს მათ მხოლოდ ჰგონიათ) კომპენსირების მცდელობისას ხანდახან ხდებიან სადისტები,მანიაკ–მკვლელეი.მოძალადეები.

ოიდიპოს კომპლექსი – უძველეს დროს მეფე ოიდიპოს ვაჟმა მოკლა თავისი მამა,რის შემდეგაც იქორწინა საკუთარ დედაზე და გახდა მეფე.საუკუნეების შემდეგ ფსიქოანალიზის ,,მამამ" – ზიგმუნდ ფროიდმა აღწერა თავის ნაშრომებში ე.წ. ოიდიპოს კომპლექსი დაახასიათა ის,როგორც ქვეცნობიერი და დათრგუნული ლოტოლვა შვილი – ბიჭის დედისადმი,რომელიც დაკავშირებულია მამის,როგორც მეტოქის აღქმაზე.თუმცა,ამ კომპლექსის რეალურ გამოვლინებებზე საუბარი ძალიან რთულია,ყველაზე ხშირად მასზე მიუთითებენ.როდესაც ასაბუთებენ მამაკაცის არჩევას იმ ქალის სასარგებლოდ,რომელიც დედის კოპიას წარმოადგენს.

კომპლექსი – ალისა საოცრებათა ქვეყანაში – ის უვლინდება ქალებს,რომლებიც ოცნებების და ფანტაზიების ქვეყანაში ცხოვროვენ.როგორც წესი,ეს არიან ქალები მდიდარი წარმოსახვით...და ,,თავის სიყვარულზეც" იგონებენ ერთგვარ სცენარს,რომელშიც პარტნიორის როლი განსაზღვრულია.ოცნებაზე ორიენტირებას მიყავს იქამდე,რომ ქალი ცხოვრობს თავის ,,გმირთან"–ფანტაზიების ხორცშესხმასთან – შეხვედრის მოლოდინში.ის,თუ რამდენად ითავსებს მისი რეალური პარტნიორი მისთვის განსაზღვრულ როლს და შეასრულებს მის ,,ზღაპრულ"მოლოდინს,განსაზღვრავს ქალის კეთილდღეობას და ფსიქოლოგიურ კომფორტს ოჯახურ ცხოვრებაში.სინამდვილის და ფანტაზიის სხვადასხვაობის შემთხვევაში არ არის გამორიცხული ქალის ფსიქიკაში პრობლემების წარმოქმნა:თუმცა ის ცხოვრობს რეალურ სამყაროში, მეტად აფასებს თავისი პოეზიისა და ფანტაზიების ფარულ სამყაროს.

ტრისტანისა და იზოლადას კომპლექსი – ეს კომპლექსი აერთიანებს ეროტიზმსა და შფოთვას,რომელიც დანაშაულის გრძნობასთანაა დაკავშირებული.ადამიანები,რომლებსაც არ მოსწონთ ქორწინაბამდე თანაცხოვრება,ამ აკრძალვის დარღვევისას,განიცდიან ურთიერთსაწინააღმდეგო გრძნობებს: სექსუალური სიამოვნება და დანაშაულის გრძნობა.ბოლო ემოციურად აფერადებს ფსიქოლოგიურ დაძაბულობას.როდესაც ქორწინება შედგება და თანაცხოვრება კანონიერი ხდება,დანაშაულის გრძნობის არ ქონა ფსიქოლოგურ დაძაბულობას ხსნის და ეროტიზმი კარგავს მომხიბვლელობას.

რაინდის და გარყვნილის კომპლექსი – მისი არსი იმაშია,რომ ქალს მამაკაცში უნდა დაინახოს ერთდროულად კეათილშობილი რაინდიც და უსირცხვილო ,,გარყვნილიც".რაინდი განასახიერებს მამაკაცურობას,იწვევს ნდობასა უსაფრთხოების გრძნობას მგრძნობიარე,რომანტიულ,მისით აღფრთოვანებულ ქალში,სუფთასა და უმწიკვლოში,..გარყვნილი" განასახიერებს უხეშ მამაკაცურ ძალას,სუპერსექსუალურობა,დიდ ტამპერამენტს.მთავარი პრობლემა იმაშია,რომ ერთ ადამიანში ეს ურთიერთსაწინააღმდეგო თვისებები ძალიან იშვიათად ერწყმევა...აქედანაა მამაკაცების ხშირი გაყოფა ,,ქმრად გამასადეგად" და პარტნიორად რომანისთვის.

კონკიას კომპლექსი – ის ქალის პასიურ ცხოვრებისეულ პოზიციას ასახავს,,,ზღაპრული უფლისწულის მოლოდინი ',რომელიც მიიყვანს მას ზღაპრულ სასახლეში,სადაც ყველაფერი ლამაზი და კომფორტულია.ძირათადად არაჩვეულებრივ,ზღაპრულ,უსიმპათიურეს ქმარზე ოცნებები ახალგაზრდა გოგონებისთვისაა დამახასიათებელი,მაგრამ ბევრ ქლს ის ძალიან დიდხანს ენახება.

კომპლექსი – პანიკა კარების,რომელიც იკეტება–დამახასიათებელია ქალებისთვის,რომლებმაც 40წელს გადააბიჯეს.მდგომარეობს ქალური მომხიბვლელობის დაკარგვის პანიკურ შიშში.ქალი მთელი ძალით ცდილობს გამოიტურებოდეს ახალგაზრდულად.

კასტრაციის კომპლექსი – დამახასიათებელის ქალებისთვის,რომლებიც ისწრაფვიან ძალაუფლებისკენ და მამაკაცური თვისებები აქვთ ხასიათში.ამ ტიპის ქალები ხშირად მცხოვრების მამაკაცურ სტილს ირჩევენ.ინტიმურ ურთიერთობებში ზედმეტ მომთხოვნები არიან და პარაქტიკულად არასდროს – დაკმაყოფილებულნი.

დონ კიხოდის კომპლექსი – გარკვეული თვალსაზრისით ეს ,,ალისა საოცრებათა ქვეყანაშის" მამაკაცური ფენომენია,ქალთან დამოკიდებულებაში ილუზორული მოლოდინი და სურვილები აქვთ,აიდიალებენ მათ,ქალზე განსაკუთრებული აღფრთოვანებით საუბრობენ.

მადონასა და მრუშის კომპლექსი – ,,რაინდისა და გარყვნილის " კომოლექსს შეესაბამება.შედგება სხვადასხვა ურთიერთსაწინააღმდეგო შეფასებებში,რომელსაც მამაკაცი აძლევს ქალს.ერთის ხსრივ,ხაზს უსვავს ქალურობას,ერთგულებას,კლდემამასილებას.მეორეს მხრივ,ფასდება მსუბუქი,ადვილად მისაწვდომი,მოთამაშე.არც თუ იშვიატად მამაკაცები ქალებს ორ კატეგორიად ყოფენ:ქალი–ცოლი და ქალი–საყვარელი.,,დონჯუიანიზმი" ქცევის სტილია,რომლის მიზანი ქალების დაპყრობაა.სასიყვარულო კავშირების გაზრდა საკუთარი მამაკაცური ფასეულობის გამყარებაა.ქალი ნადირობის ობიექტად აღიქმევა,რომელიც მიღწევის შემდეგ არასაინტერესო ხდება.ამ კომპლექსის არსი ქალის წინაშე შიშიი,მისი ფსიქოლოგიური სამყაროსადმი გაუცხოებაა.

ოტელოს კომპლექსი – პარტნიორი ქალის მიმართ პატოლოგიური ეჭვიანობა.დაცინვის,ღირსების შელახვის კომპლექსი.

ტიტანიის კომპლექსი – ესეთი ქალებთან მამაკაცის იდეალი ხშირად ფილმების,ლიტერატურული ნაწარმოებების პერსონაჟების მიხედვით ფორმირდება.გარკვეული გმირები,მსახიობები ქალის სექსულაურ ფანტაზიას რთავენ,არც თუ ისე იშვიათად ქმართან სიახლოვის დროს ქალი მის ადგილას ზუსტად ამ გმირსა თუ მსახიობს წარმოიდგენს.ტიტანიის კომპლექსი ხასიათდება საკუთარი ფასეულობის გაზვიადებითაც,ხშირად საკუთარ თავზე ლეგენდების მოგონებითაც.