დიდი ხუთშაბათი

[tamo]

      ვნების შვუდელის ხუთშაბათს, რომელსაც მეორენაირად დიდ ხუთშაბათის უხოდებენ, საღმრთო ლიტურღიაზე გაიხსენებენ იმ მოვლენებზე, რომლებიც წინ უსწრებდა მაცხოვრის ვნებასა და აღდგომას. მაცხოვარი მოციქულებთან ერთად ბოლო პასექს აღასრულებს თავისი კაცობრივი ცხოვრების პერიოდში და იწინასწარმეტველებს, რომ ამიერიდგან აღარ იგებემს ვაზის ნაყოფს და ასევე, იუდა, ვერცხლისმოყვრეობით დაბნელებული, მაცხოვარს სინედრიონს გადასცემს.

      დიდ ხუთშაბათს საიდუმლო სერობის გასახსენებლად წმინდა ბასილი დიდის ლიტურგია აღესრულება. ეკლესიური სწავლებით ამ დღეს ყველა მორწმუნე უნდა ცდილობდეს ეზიაროს მაცხოვრის წმიდა ხორცსა და სისხლს, როგორც, ერთადერთ გზას უფალთან მისვლისა, უფლის შეცნობისა, უფალში დამკვიდრებისა, რადგან თავად მაცხოვარი ბრზანებს: "და რომელი ჭამდეს ხორცსა ჩემსა და სუმიდეს სისხლსა ჩემსა, იგი ჩემთანა დადგრომილ არს, და მე მის თანა" (ინ. 6,56). ამიტომ, სასურველია, ყოველი მორწმუნე ეზიაროს დიდ ხუთშაბათს, მოციქულთა მსგავსად, რომლებმაც მიიღეს პური, ვითარცა ხორცი და ღვინო ვითარცა სისხლი მრავალთათვის დათხეული. ახალ აღთქმაში სწორედ მათი საშუალებით შეუერთდება ადამიანი უფალს, თანაზიარი გახდება მისი. საყურადღებოა, რომ ამ დღის სახარებაში, ასევე იუდას გამცემლობის ამბავიც არის მოთხრობილი, იმის შესახსენებლად, რომ ზიარების შემდეგ, უფლით აღვისებმა, აღარ ვუღალტოთ მას, არ გავსცეთ მისი საიდუმლო.

      მლოცველთა გულისხმისყოფისათვის ამ დღეს მსახურებისას შემდეგი ტროპარ-კონდაკიც იკითხება:

ტროპარი: "რაჟამს დიდებულნი მოწაფენი საბანელსა მას სერობისასა განათლდებოდეს, მაშინ უსჯულო იუდა ვეცხლის მოყვარებისა სენითა დაბნელდებოდა, და უსჯულოთა მსაჯულთა შენ, მართალსა მსაჯულსა, მიგცემდა. იხილეთ, მორწმუნენო, ტრფიალი იგი ვეცხლისა, რომელმან მისთვის შიშთვილიბა, ივლტოდე უძღებისა მისგან სულისა, რომელმან მოძღვარსა თვისსა ზედა ესე ვითარი იკადრა, არამედ რომელმან ყოველივე სიბრძნით განაგე, კაცთმოყვარე, დიდება შენდა".

კონდაკი: "მიიღო პური ხელთა შინა განმცემელმან იუდა ხელთაგან დამბადებელისათა, რომელმან ხელითა შექმნა ადამი, და მერმე მანმარტნა, და მოიღო ფასი მოძღვრისა და ღვთისა მზაკვარმან, და არა შეიგონა, არამედ ეგო უკურნებელად".